Tin tức
ការងាររបស់សត្វមាន់ជាការបង្កើតព្រះអាទិត្យ ? ខ្មែរបុរាណសម្គាល់ពេលវេលា
មាន់ គឺជាសត្វដែលជនជាតិខ្មែរនិយមចិញ្ចឹមតាំងពីសម័យបុរេប្រវត្ដិសាស្ដ្រមកម្ល៉េះ ។ ការចិញ្ចឹមមាន់គឺក្នុងបំណងធ្វើម្ហូបអាហារឬមានការលក់ដូរយកកម្រៃផងដែរ ។ ក្រៅពីនេះ គេចិញ្ចឹមមាន់ដើម្បីទុកជាមាន់ជល់និងបង្កាត់ពូជមាន់ជល់បន្ត ព្រមទាំងទុកគ្រាន់រងាវស្ដាប់បានពីរោះផង និងបានដឹងពេលវេលាផង ។
មាន់ជាសត្វងាយស្រួលក្នុងការចិញ្ចឹម ហើយក៏ជាសត្វដែលមានទម្លាប់ចាំកន្លែងទាំងកន្លែងដេកនៅ និងទាំងកន្លែងពងកូន ។ សំខាន់គឺនៅតាមតំបន់ស្រុកស្រែចម្ការ ប្រជាជនខ្មែរយើងចូលចិត្ដចិញ្ចឹមមាន់ណាស់ ។ ជាពិសេសមាន់វាចេះដើរកកាយរកចំណីដោយខ្លួនវា បើទោះជាមិនបាចស្រូវអង្ករឲ្យវាស៊ី ក៏វាចេះតែរស់បានដែរដោយសារវាកកាយពំនូកសំរាមស្លឹកឈើ ចំបើង ឬសត្វល្អិត ដូចជា ស្រមោច កណ្ដៀរ ជន្លេន….. ។ល។ សុទ្ធតែជាចំណីរបស់មាន់ ។ តាំងពីព្រឹកព្រលឹមស្រាងៗរហូតដល់ព្រលប់ មាន់ចឹកកកាយបានតែមួយគែប៉ុណ្ណោះ ។
នៅពេលមានភ្ញៀវទៅលេងផ្ទះម្ដងៗ នៅស្រុកស្រែចម្ការជនបទឆ្ងាយពីផ្សារ គេតែងដោះស្រាយម្ហូបអាហារដោយមាន់ គឺគេនិយាយថា កាប់មាន់ទទួលក្នុងការជួបជុំមិត្ដភក្ដិបងប្អូនញាតិសន្ដាន ។ ប្រពៃណាស់ចំពោះសាច់មាន់ឬគេយកមាន់ស្ងោរទៅថ្វាយអ្នកតាទៀតផង ឬមានពិធីសែនព្រេននានាជាប្រពៃណីខ្មែរ ក៏មិនចោលពីរឿងមាន់ស្ងោរ និងមាន់ឆ្កាងដែរ ។
មានបញ្ហាសំខាន់ចំពោះពូជមាន់ជល់ គឺជាបក្សីកីឡាដែលជនជាតិខ្មែរចូលចិត្ដកំសាន្តនិងមានការដាក់ភ្នាល់គ្នា ដែលគេឃើញមានរូបចម្លាក់នៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័នជាសក្ខីភាពស្រាប់ ហើយដែលបក្សីកីឡាគឺការបញ្ជល់មាន់ក៏បន្តនិយមរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ ។
ប្រការសំខាន់ក្នុងអំឡុងកាលដែលវិទ្យាសាស្ដ្រមិនទាន់មានការរីកចម្រើន គឺប្រជាជននៅតាមជនបទស្រែចម្ការមិនទាន់មាននាឡិកាសម្រាប់ដឹងពេលវេលាធ្វើការនោះតែងចំណាំតាមសម្លេងមាន់រងាវ ។ គេតែងសួរគ្នាថាថ្មើរម៉ានហើយ ? ឬថាយប់មិញឯងភ្ញាក់ម៉ោងថ្មើរម៉ាន ? ថ្មើរម៉ានយើងចេញទៅ ?….. ។ល។ គេតែងឆ្លើយថា មាន់រងាវ២ដងហើយ ឬគេឆ្លើយថា ដល់មាន់រងាវ៣ដងហើយទើបចេញដំណើរ ឬគេថា ខំឡើងដាំបាយតាំងពីមាន់រងាវម្ដងមកម្ល៉េះ ។ ជាពិសេសគេនិយមនិយាយគ្នាយ៉ាងទៀងទាត់ថា បើមាន់រងាវលើកទី៣ ឬហៅថា មាន់រងាវ៣ដងនោះ ទើបភ្លឺឬទើបថ្ងៃរះព្រាងៗពីទិសខាងកើត ។ ត្រង់ចំណុចនេះហើយដែលគេនិយាយថា ដោយសារតែមាន់រងាវដល់៣ដងបានភ្លឺ អ៊ីចឹងហើយទើបគេថា «មាន់បង្កើតព្រះអាទិត្យ» នោះណា !… ។ ជាទម្លាប់ដែលគេនិយាយនោះថា បើមាន់មិនទាន់រងាវលើកទី៣ទេ ពិតជាពុំភ្លឺឡើយ គឺភ្លឺនេះភ្លឺដោយសារព្រះអាទិត្យរះ ។ បើព្រះអាទិត្យមិនទាន់រះទេក៏ពុំភ្លឺដែរ ។
ជនជាតិខ្មែរជាអ្នកគោរពពេលវេលាមើលថ្ងៃមើលខែ ។ ជាក់ស្ដែងដូចជាការជ្រើសរើសរកថ្ងៃរៀបមង្គលការកូនចៅ ធ្វើបុណ្យទាន ឡើងផ្ទះ លើកផ្ទះ ។ ជាពិសេសការប្រកបរបរកសិកម្មរបស់ជនជាតិខ្មែរតែងភ្ញាក់ក្រោកពីយប់ពីយាមទៅភ្ជួររាស់ស្រែចម្ការដើម្បីឲ្យបានចំណេញពេលវេលា ។ ដូចពាក្យចាស់ពោលថា «ចូលព្រៃទាន់ព្រឹក សឹកទាន់ខ្លួននៅក្មេង ពេលវេលាជាមាសប្រាក់»… ។
យ៉ាងនេះហើយទើបនៅលើដំបូលផ្ទះខ្មែរបុរាណគេឃើញមានលម្អដោយរូបមាន់ ដែលជានិមិត្ដរូបនៃសិរីមង្គលរុងរឿងត្រជាក់ត្រជំនៅក្នុងគ្រួសារ ។ ដូចជាផ្ទះដែលសល់ពីបុរាណនៅខេត្ដព្រៃវែង និងខេត្ដកំពង់ធំជាដើម គេតែងឃើញនៅលើដំបូលផ្ទះមានដាក់រូបសត្វ គឺតំណាងសត្វមាន់ ដែលរងាវទៀងទាត់ពេលវេលា ដាស់កសិករឲ្យភ្ញាក់ក្រោកពីដំណេកឡើងធើ្វការ សន្សំទ្រព្យសម្បត្ដិ និងសេចក្ដីសុខចម្រើន សម្បូរសប្បាយរកស៊ីកាក់កបកើតកាលវាលគុម្ពត្រជាក់ត្រជំដូចទឹកអង្គបំពង់ខ្ចី ។
យប់នឹងថ្ងៃជាគូគ្នា ។ នៅពេលយប់គេស្ដាប់សម្លេងមាន់រងាវគឺចាប់តាំងពីសម្លេងមាន់រងាវទឹកជោរឡើងទៅ… ។ ឯនៅពេលថ្ងៃគេមើលថ្ងៃ (ព្រះអាទិត្យ) ដោយនិយាយថា ថ្ងៃថ្មើរម៉ានហើយ ល្មមទៅណាមកណា ឬល្មមដាំបាយឬនៅ ? អ៊ីចឹងមាន់និងព្រះអាទិត្យក៏គូគ្នាដែរ ។ មន្ដ្រីរាជការពីសង្គមចាស់តែងនិយាយថាផ្លាស់ដល់ណាក៏បានដែរ ឲ្យតែមានឮសូរមាន់រងាវ ។ មាន់រងាវគឺជាក្ដីសង្ឃឹមក្នុងការរស់នៅរបស់ខ្មែរបុរាណព្រោះមាន់រងាវជិតភ្លឺឲ្យឈប់ភ័យព្រួយហើយ ៕
